Cánh cửa hợp tác rộng mở Mỹ – Ai Cập

Ai Cập là một trong những đồng minh thân cận của Mỹ ở Trung Ðông – Bắc Phi, và sự hỗ trợ quân sự của Mỹ dành cho Cai-rô đạt khoảng 1,3 tỷ USD/năm. Ai Cập là nơi có kênh đào Xu-ê, một trong những tuyến đường biển sầm uất nhất thế giới. Sự ổn định của Ai Cập là ưu tiên của Mỹ. Tuy nhiên, mối quan hệ chiến lược giữa hai nước bị suy yếu dưới thời Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma, người đã đóng băng sự hỗ trợ dành cho Ai Cập sau khi ông Xi-xi lật đổ chính quyền của Tổng thống Hồi giáo Mo-xi. Mặc dù viện trợ của Mỹ đã được khôi phục sau đó, song lại đi kèm những điều khoản mới nhằm bảo đảm số tiền viện trợ được sử dụng để chống khủng bố và bảo vệ an ninh. Giới chức chính quyền Ai Cập cho biết, quy mô gói viện trợ đã thay đổi. Những gì Ai Cập có được sẽ phụ thuộc phần nào vào Quốc hội Mỹ, nơi một số nghị sĩ phản đối việc nới lỏng các điều kiện viện trợ do lo ngại Tổng thống Ai Cập Xi-xi đàn áp những người bất đồng chính kiến.

Quan hệ giữa Mỹ và Ai Cập được đánh giá sẽ có nhiều thay đổi dưới thời của Tổng thống Ð.Trăm. Mới đây, Tổng thống Mỹ Ð.Trăm đã có cuộc điện đàm với nhà lãnh đạo Ai Cập, trong đó khẳng định cam kết của Oa-sinh-tơn ủng hộ Cai-rô trong cuộc chiến chống khủng bố. Tổng thống Ð.Trăm nói rằng, ông hiểu những khó khăn của Ai Cập, đồng thời đánh giá cao những nỗ lực của Cai-rô trong lĩnh vực này. Ông Trăm cũng hoan nghênh người đồng cấp Ai Cập thực hiện chuyến thăm Oa-sinh-tơn. Những cuộc điện đàm, lời mời tới thăm Nhà trắng của Tổng thống Mỹ Ð.Trăm đối với Tổng thống Ai Cập Xi-xi đánh dấu một sự khởi đầu mới cho quan hệ nồng ấm giữa hai bên, mở đường cho sự ủng hộ mạnh mẽ hơn về quân sự và chính trị của chính quyền mới ở Mỹ dành cho Cai-rô.

Tổng thống Mỹ Ð.Trăm và người đồng cấp Ai Cập có chung lập trường cứng rắn chống chủ nghĩa cực đoan. Ngay trong những tuần đầu tiên sau khi ông Trăm chính thức trở thành Tổng thống Mỹ, Nhà trắng đã tuyên bố tổ chức Anh em Hồi giáo là một nhóm khủng bố. Ðiều này được ông Xi-xi ủng hộ bởi trước kia cựu Tổng thống Mỹ Ô-ba-ma từng lên án ông Xi-xi đàn áp tổ chức Hồi giáo này. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, những dấu hiệu cải thiện quan hệ mới đây không đồng nghĩa sẽ có sự cải thiện đáng kể về quy mô viện trợ quân sự của Mỹ trong “một sớm một chiều” dành cho đất nước Bắc Phi này.

Tổng thống Ai Cập Xi-xi cam kết tiếp tục cải cách nền kinh tế, triển khai các dự án phát triển quy mô lớn, hỗ trợ các dự án vừa và nhỏ, cải thiện môi trường đầu tư nước ngoài cũng như trong nước. Từng nắm giữ nguồn dự trữ ngoại hối lên tới 36 tỷ USD trước khi nổ ra cuộc chính biến năm 2011, song bất ổn chính trị và an ninh đã khiến đất nước Kim tự tháp đối mặt nhiều khó khăn, dự trữ ngoại tệ giảm. Du lịch và đầu tư quốc tế, hai nguồn thu ngoại tệ chủ chốt của Ai Cập, đã bị sụt giảm mạnh. Ðể giúp Ai Cập khôi phục phát triển kinh tế, tháng 11-2016, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đã thông qua khoản giải ngân đầu tiên trị giá 2,75 tỷ USD cho Ai Cập và khoản giải ngân thứ hai trị giá 1,25 tỷ USD được thực hiện vào cuối tháng 4-2017. Mới đây, Cai-rô cũng đã nhận tổng cộng bốn tỷ USD từ các đợt phát hành trái phiếu châu Âu (Eurobond) trên thị trường toàn cầu. Theo số liệu từ Ngân hàng Trung ương Ai Cập (CBE), dự trữ ngoại tệ của nước này tính đến cuối tháng 1-2017 đã ở mức 26,3 tỷ USD, tăng đáng kể so con số 24,2 tỷ USD của tháng 12-2016. Những dấu hiệu tích cực của nền kinh tế, sự cải thiện quan hệ đồng minh với Mỹ đang mở ra cho Ai Cập nhiều cơ hội để trở lại “thời vàng son” trước đây.

Nugồn Báo Nhân Dân